Description Details
Kako’o a paipai ka Hale Kuamo’o-Kikowaena ‘Olelo Hawai’i i ka ho’okumu ‘ana i ka ‘olelo Hawai’i, ‘o ia ka ‘olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na ‘oihana like ‘ole, i lohe ‘ia mai ho’i ka ‘olelo Hawai’i mai ‘o a ‘o o Hawai’i Pae ‘Aina. Na ka Hale Kuamo’o e ho’omohala i na ha’awina e pono ai ka holomua o ka ‘olelo Hawai’i ma na ‘ano po’aiapili like ‘ole e like ho’i me ka ha’awina ‘olelo Hawai’i no na kula ‘olelo Hawai’i, na papahana kako’o kumu, ka nupepa ‘o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe ‘o Mamaka Kaiao. Ua ho’okumu ‘ia ka Hale Kuamo’o e ka ‘Aha’olelo o ka Moku’aina ‘o Hawai’i i ka makahiki 1989. ‘O ka Hale Kuamo’o ke ke’ena Moku’aina ‘olelo Hawai’i mua loa a puni ‘o Hawai’i. Ina makemake ‘oe e kako’o i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamo’o ma ka lulu mai i ke kala ha’awi manawale’a, e ho’ouna mai i ka University of Hawai’i Foundation-Hale Kuamo’o ma ka helu wahi i ho’ike ‘ia ma lalo iho nei....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
Ke ola nei no ka olelo Hawaii me ka mahuahua pu. O ka olelo kanaka ka olelo nui o kekahi mau papa kula a me na ano honua like ole. Aole nae i lawa. E hoolaha hou ia aku no a ohaoha i waena o ka lehulehu. I paepae ia hoi keia manao, he mau huaolelo a mamalaolelo Hawaii ko ka unuhina Pelekania o No ke Kumu Ulu. Aia hoi he mau haawina olelo a me ka papa huaolelo Hawaii ma ka pau ana o ka puke. E nanea iho ka mea heluhelu i ka walea a me ka maikai o ka hoopaa ana i ka olelo Hawaii....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa oNa Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
O keia moolelo o Aukelenuia iku, o ia kekahi o na moolelo kaulana loa ma Hawaii nei. O Kuaihelani ka aina. O Iku ke kane, he alii. O Kapapaiakea ka wahine. Na laua na keiki he umikumamalua. E hoomaka ana ka olelo ma Kuaihelani. Eia na inoa o na keiki: Kekamakahinuiaiku, Kuaiku, Nohoaiku, Heleaiku, Kapukapuaiku, Heaa iku, Lonoheaiku, Naaiku, Noiaiku, Ikumailani me Aukelenuiaiku. He mau kane, a me Kaomeaaiku, he wahine. O Aukelenuiaiku ka mea nona keia moolelo. Mai ka hiapo a ka mua ponoi o Aukelenuiaiku, aole o Iku i hii, aole i lawelawe, aole hoi i hooili i ka aina no kekahi o lakou. Aole no hoi i hoopunahele. A ia Aukelenuiaiku, malama o Iku, lawelawe a hii, a hooili i kona kapu a me ka aina nona. A no keia punahele o Aukelenuiaiku i ko lakou makuakane, ua huhu kona mau hoahanau ia ia, a ua imi lakou i mea nona e make ai. Wahi a ko lakou kaikiaana loa, a Kamakahinuiaiku, “Kupanaha ko kakou makuakane! Iau hoi, i ke keiki mua, aole i hooili mai i kona kapu a me ka aina. A i ke keiki hope loa, ia ia ka e hooili ai!” O ka hana nui a na kaikuaana o Aukelenuiaiku, o ka mokomoko, o ka hakoko, ke kuikui, a me na mea ikaika e ae. A ma ke...

Excerpt Details
Ma anei e ike ai kakou i ka poino o Aukelenuiaiku a me kona pakele ana i ka make a kona kaikuaana huhu, aloha ole. A haule o Aukelenuiaiku i loko o ka lua, kahea iho ua kaikuaana huhu la, penei: “E Kamooinanea e, eia mai ko ai la, ai ia mai.” la ia e kahea ana, holo maila kekahi kaikuaana o Aukelenuiaiku (he kaikuaana aloha ia ia), kahea ihola ma ka waha o ka lua, “E Kamooinanea e, mai ai mai oe! O ko moopuna mai no, o Aukelenuiaiku e lele akula.” Ma keia haule ana o Aukelenuiaiku, ua olioli loa kona poe kaikuaana huhu ia ia no ka make ana. E manao ana lakou ua make To no o Aukelenuiaiku. Ma keia haule ana o Aukelenuiaiku, manao lakou, ua lilo kona kapu i mea ole, a ua nele ka olelo hooilina a ko lakou makuakane ma luna ona, a ua lilo i mea ole loa. A haule o Aukelenuiaiku i lalo o ka lua, aia hoi, elua kanaka e noho ana. Ma mua o ko Aukelenuiaiku haule ana, ko laua haule ana i lalo o ka lua. Na ua poe kaikuaana la no o Aukelenuiaiku i kiola. Ike maila ua mau kanaka ala ia Aukelenuiaiku, minamina ihola laua, no ka maikai o na helehelena o Aukelenuiaiku ke nana aku, no ka maikai a me ke kina ole o kona ano i mua o laua. Ia laua e ka...

Table of Contents Details
Aukele me Kona mau Kaikuaana Lokoino. 1 -- Ka Haule ana o AukelenuiaIiku i Loko o ka Lua o KamooInanea, a me ka Loaa ana o ka Pono ia ia ma Laila. 6 -- No ka Hoi ana o Aukelenuia Iku, a me ka Pomaikai i Loaa ia ia ma Keia Hele ana i Loko o ka Make. 11 -- Ka Holo ana o Aukelenuia Iku me Kona Poe Kaikuaana ma luna o ka Waa Kaulua e Imi i Aina ma ko Lakou Ikaika. 12 -- Ke Kaua ana o na Kaikuaana o Aukelenuia iku me Naamakaokahai: Ko Lakou Make ana. 18 -- Ko Aukelenuia iku Noho ana i Loko o ka Popilikia a me ka Pomaikai ana. 21 -- Ka Lilo ana o Aukelenuia iku i Kane na Namakaokahai. 26 -- Ka Lilo ana o Aukelenuia iku ia Halulu i ka Pali. 28 -- Ka Hoike ia ana o na Waiwai a Aukelenuia iku me ka Namakaokahai. 31 -- No ka Haawi Malu ana o na Kaikoeke o Aukelenuia iku ia ia i ke Kino Lele. 34 -- Ka Hooili ana o Namakaokahai i na mea a pau ma Luna o Aukelenuia iku , kana Kane; ke Kaua ana o Kuwahailo me Aukelenuia iku i ka Lani. 37 -- No Kaumaiilunaoholaniku. 41 -- No ka Imi ana o Aukelenuia iku i ka wai Ola Loa a Kane. 44 -- No ka Hoola anao Aukelenuia iku i ke Keiki a me na Kaikuaana. 54 -- Ka Hakaka ana o Namakaokahai me na Kaikaina, o ia...

Description Details
He kaikamahine o Kauluwehi, a he keikikane o Kekai. He ehiku o laua makahiki, he mau hoapapa laua ma ka papa elua. O Kumu Malia ka inoa o ka laua kumu. He kumu oluolu no o ia. Nui ko laua aloha ia Kumu Malia. Hele o Kekai laua o Kauluwehi i ke Kula Kaiapuni o Kualapuu. Aia ia kula ma Molokai Nui a Hina....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa oNa Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
I ka poe heluhelu o ka Hoku Hawaii, eia makou ke hoopuka aku nei I keia wahi Moolelo Hoonanea, no ka pomaikai o ko ka Hoku poe heluhelu. He wahi moolelo kahiko keia no kela au kahiko o ka aina. A ua hoopuka aku makou i keia no keia mau pule e nee nei, me ka manaolana, ma ka hoomaka hou ana o keia makahiki ae, e oili aku ai ka “Moolelo Nani o Bene Ha”, a he moolelo hoi i hoopuka ia e kekahi kenelala kaulana o Amelika. Ua hoouna aku makou i ka puke o ia moolelo kaulana i Amelika, a e loaa mai ana ma mua o ka pau ana o keia makahiki. O ko makou iini, e loaa i ko makou poe heluhelu na moolelo hoonanea maikai, a he mau moolelo hoi i ku i ke ano maikai, e ohohia ia ai e ko makou poe heluhelu. E hoomanawanui mai oukou i keia wahi moolelo o kakou o keia mau pule e nee nei, a ke manaolana nei no nae hoi makou e loaa ana no he mau mea e hauoli ai, mai ka moolelo mai o keia wahi keiki a ka apiki o ka makani Apaapaa....

Excerpt Details
E noho ana ma kekahi wahi ma uka o Kohala, i kela au kahiko loa o ka aina, he kane me kana wahine. O ka inoa o ke kane, o ia no o Leimakani. A o ka inoa hoi o ka wahine, o ia o Hina. He loihi na la o ko laua noho ana me ka loaa ole o ka hua o ko laua noho hoao ana. O ka hana maamau i keia kanaka, o ia no ka mahiai uala ma uka paha o Honoipu. A o kana lawaia mau e hele ai, o ia no ka luu ula i kai o ia kahakai. Ia laua e noho ana me ka maikai, ua hoomaka maila o Hina e ono i ka niu. A o ka pilikia o keia ono a kana wahine, he kapu loa ka ai ana o na wahine i ia au o ka aina i ka niu. A ua hiki ole no ia Leimakani ke hooko i ka ono a kana wahine, oiai, he kanaka malama o ia i ke kapu o na akua o ia au kahiko o ka aina. A ma muli no o ia kulana o Leimakani, ua hiki ole ia ia ke ae aku e hooko i ka ono a kana wahine. Ua ulu maila nae ke ano hoohuoi i loko o Leimakani, he ano hookauhua keiki paha keia a kana wahine e ono nei, a ua waiho wale ihola no nae i ia mea i loko ona. Aole no hoi i loihi na la ma hope o kela ono ana o Hina i ka niu, ua kamailio hou maila no o ia i kana kane....

Table of Contents Details
No ka Olelo Wanana a ka Makaula. 1 -- No ka Hanau a Hanai ia ana o Punia. 5 -- No ka Make ana o Leimakani, ka Makuakane o Punia ia Kaialeale ma. 9 -- No ka Hana Maalea a Punia i ka Puali Mano. 14 -- No ka Hoolala ana o Punia e Hooko i kona Makaia. 17 -- No ke Ale Holookoa ana o Kaialeale ia Punia. 23 -- No ka Make ana o Kaialeale. 26 -- No ka Halawai ana o Punia me na Akua o na Kaha Wai Ole. 30 -- No ka Hana Maalea a Punia i na Akua. 34 -- No ka Pakele ana o Punia i ka Make a me kona Hoi ana i kona Aina Hanau … . 38 -- Na Papa Wehewehe Olelo. 43 -- Papa Wehewehe Huaolelo. 45 -- Papa Wehewehe Mamalaolelo. 51 --...

Description Details
Hoolaa ia keia moolelo ia Keonaona Lorch, ke kanaka kaha kii o keia moolelo nei o Kalapana. He nani kona hilinai i ke akua a me kona hoike mau ana i kona oiaio ma kana mau hana a pau....

Excerpt Details
O Kanepoiki ke kane a o Halepaki ka wahine. O laua na makua o Kalapana, ke keiki hoopapa. O Kona, mokupuni o Hawaii, ko Kanepoiki one hanau a he keiki papa no hoi o ia no ia aina. A i Kauai, A ke ao lewa i luna, A ka pua nana i kai o Wailua, i hanau ia ai o Halepaki. O Kapalaoa kekahi inoa o Halepaki a ua kapa ia ka aina ana i noho ai i Kona o Kapalaoa....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Excerpt Details
O Kihakelea ke kane a o Kaipoleimanu ka wahine. Hanau mai na laua elua no keiki. O ka mua, o Pupukanioe he kane. O ka lua, o Nauluahoku he kaikamahine. O Panaiahakea kahi noho o keia mau keiki me ko laua mau makua....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Excerpt Details
Noonoo nui ka ohana i ke kaumaha o ka lakou wahi keikikane. Olelo akula ke kupunakane, " Aole ka ohe hano ihu he kokua nona. Pehea kakou e kokua aku ai i ia wahi keiki" Pane koke ke kupunawahine, "Pono ia ia ka ulili niu."...

Description Details
O ke kaao moolelo o Ivanaho, aole no i hoomaka mai ia mai kona mau la opiopio mai a hiki i kona hopena, aka, ua hoomaka mai no ma hope iho o kona hoi ana mai i Enelani, ma hope iho o kona hele ana me Rikeke I o Enelani i ke Kaua Kea, o ia hoi ke Kaua Kerusade i Palesetina. O ke "Koa o Ivanaho," he punahele no ia na ka Moi Rikeke I i kapa ia o ka "Puuwai Liona," a na ua Moi wiwo ole la i hooili aku i ka inoa "Koa o Ivanaho," ma luna ona, a o kona inoa maoli nae o Wilifereda. Ke unuhi nei makou i keia kaao moolelo no ko oukou mau hoonanea ia, e ko makou mau poe heluhelu, a ina ua hoohoihoi ia ko oukou mau hoolauna ana e keia kaao, a laila, o ia ihola no na uku o ko makou luhi ana....

Excerpt Details
I loko o kela okana aina oluolu o Enelani e hoopulu ia ana e ka muliwai Dona, ma laila kekahi ululaau nui i ka wa kahiko nana i uhi aku i ka hapa nui o na awawa a me na puu e waiho ana ma waena o Sefila a me ke kaona oluolu o Donekesata. O na koe o ua ululaau nunui nei, e ike ia no ia i keia manawa ma na noho hanohano o Wenewota, Wanalife, a me Rotehama a puni. Ma anei i holoholo ai i ka wa kahiko ke deragona kupua o Wenale; a ma anei no i hoouka ia ai ka nui o na kaua weliweli i loko o na kaua kivila ana i kapa ia ai ke kaua o na Rose; a ma anei no hoi i hoopunana iho ai i ka wa kahiko, na poe puali hoole kanawai kaulana o ka wa kahiko, no lakou na hana i maa mau i loko o na mele o Enelani. O keia ihola kahi nona ko kakou moolelo, a o ka manawa hoi o ko kakou moolelo, e huli aku ana no ia i ke au o ka hoomaka hou ana mai o Rikeke I e noho alii a hiki i ka hopena o kona noho alii ana, ma hope iho o kona pakele ana mai ka hoopaa pio ia. O kona wa i hoi mai ai mai kona hoopaa pio loihi ana, he mea no ia i ake nui ia ma mua o ka manaolana ia ana, e kona mau makaainana i hoonele ia; oiai, i loko o ia manawa, o lakou ihola na poe luahi o...

Description Details
E na makamaka pulama mau i ka olelo makuahine e noho mai nei mai kaulana a ka La i Kumukahi a i komohana a ka La i Lehua, welina me ke aloha. O ka La ka mea e malamalama ai ke ao; mahalo ia kona malamalama, o ia kekahi mea nui ma ko kakou ola ana. O ka malamalama, olelo ia ua like ia me ka naauao, a ua laha ia manao i loko o na mele a me na olelo noeau. Eia nae, pehea hoi ka wa loaa ole o ka malamalama He aha ka manao kuuna Hawaii no ka po Ma ke mele koihonua o ke Kumulipo, olelo ia e ma kinohi, he po wale no, a he po wale hoi. Mai loko mai o ka po i puka mai ai na mea a pau: o na akua oe, o ka Honua oe, o na mea ola oe, a ia mea aku, ia mea aku. He aiwaiwa maoli no ke ano o ka po! O kekahi manao o ka po, o ia ka mea maamau ia kakou, o ia ka wa loaa ole o ka malamalama o ka La ma waena o kona aui ana aku ma ke Komohana, a hiki i kona puka hou ana ae ma ka Hikina. Olelo ia, o ka po, he wa ia no na akua a me na uhane, a o ia no hoi ka wa i ike ia ai ka moeuhane. He mea nui ka moeuhane ma ka moomeheu Hawaii, no ka mea, ma na moeuhane e ike ia ai na hana a hanana e hiki mai ana. Ua noonoo nui ia na moeuhane a ninau aku na ka...

Excerpt Details
O Kona, ka aina o ke kai maokioki e waiho kunihi ana i ka pa olu mai a ka makani Eka, o ia kahi i noho ai ke alii, o Makalii kona inoa. O ke ano o ia alii, he pi a he makona. Aole e nalo ka iwi o ke alii ino, o ko ke alii maikai ke nalo. Upu ae kona manao ino e pilikia ai ka aina, ka poe, a me na holoholona. O kona manao, o ia ke kaili ana i ka ai a pau a nele loa ka aina. I mea e hooko ai i kana mea kolohe i hooholo ae ai, hoiliili aku o ia i na ai a pau o ka aina, o ke kalo oe, o ka uala oe, o ka uhi oe, o ka hoi oe, a me na ai e ae a pau he nui wale. Aole nae o ka hua wale no ka mea i lawe ia, o ka lau, ke au, pau pu me ke aa kai huhuki ia i nele loa ka aina i ka ai, aohe wahi ai i koe! Aohe mea koe aku ia Makalii; pau no ka liko me ka laele. Hoahu ihola o Makalii i ka ai ma ke koko, a hiu aela no ka o ia i ke koko i luna loa ma ka lewa lani a paa ma kekahi mau hoku ma laila. E like me kana mea i noonoo ai, pela no o ia i hana ai a ko kona makemake hoonele ai, a o ka hopena o ka aina, ka poe, a me na holoholona, ua puukiuki i ka pilikia. Aohe mea e ai ai, a aohe mea e kapi ai, o ka pololi no hoi ia o ko ka aina....

Description Details
He welina aloha i na kupa o ka aina e noho ana mai Hawaii Moku O Keawe, kahi e ike mua ia ai ka wehena kaiao, a i Niihau O Kahelelani, kahi e aui ai ka la i lalo o ka mole o Lehua. Ano, ke hoouna ia aku nei keia ohina moolelo o Lehua Ahihi i ka loa me ka laula o ko kakou paeaina, me ka manaolana e paipai a hoohoihoi i ka poe olelo Hawaii i ka heluhelu a pulama i na moolelo a na kupuna i waiho mai ai no kakou. Ma ko kakou noho ana he kanaka, ua nui na haawina o ka naau i ike ia i kela me keia la. Ua hoiliili ia ekolu moolelo ku i ke aloha walohia. Ke heluhelu ae oukou, e na makamaka heluhelu, e ike ana oukou e he mea nui no ka pili aloha ma keia mau moolelo ekolu o Makakehau, Kaala a me Kahalaopuna. Ma ka heluhelu ana no na hana a hanana o ia mau moolelo, e noonoo kakou i ka oiaio o ka olelo noeau Aohe kanaka i eha ole i ke aloha. O ia hoi, he mea ole ke kulana he ilihune, he waiwai, he naaupo, he naauao, he pupuka a he ui paha—ua ike no kakou a pau i ka eha i ke aloha, a i ole, i ke aloha ole ia paha. Ua pai mua ia keia mau moolelo ma ka makahiki 1904 e ka Hale Pai o Paradaiso o ka Pakipika. I keia wa, ua hoiliili ia na moolel...

Excerpt Details
Aia ma ke komohana hema o ka mokupuni o Lanai, ma ka lihi kahakai, e ike ia aku no he wahi mokupuni puu pohaku pele ulaula e ku ohaoha ana ma luna o ka ilikai nona ke anawaena he kanaono kapuai, o kona kiekie hoi, he kanawalu kapuai. O ka mamao mai ka mokupuni aku o Lanai a hiki i ua wahi moku pohaku la, aia ma kahi o ke kanalima a kanaono anana, he kai hohonu ka mea nana i hookaawale ma waena o laua. O na aoao a pau o ua wahi mokupuni pohaku la, he mania pu e hiki ole ai i na maiuu o ke kanaka ke wawau aku a kau i luna. Ua puni ua wahi moku la i ke kai a e ulupa mau ia ana kona mau aoao a pau e na ale me ko lakou huhu piha inaina nui, aia hoi, ma loko o kona mau aloaloa liilii, he mau ana kahi a na manu o ke kai e hana ai i ko lakou mau punana....

Description Details
Kakoo a paipai ka Hale Kuamoo-Kikowaena Olelo Hawaii i ka hookumu ana i ka olelo Hawaii, o ia ka olelo kaiapuni o na kula, o ke aupuni, o na oihana like ole, i lohe ia mai hoi ka olelo Hawaii mai o a o o Hawaii Pae Aina. Na ka Hale Kuamoo e hoomohala nei i na haawina e pono ai ka holomua o ka olelo Hawaii ana ma na ano poaiapili like ole e like hoi me ka haawina olelo Hawaii no na kula olelo Hawaii, na papahana kakoo kumu, ka nupepa o Na Maka O Kana, a me ka puke wehewehe o Mamaka Kaiao. Ua hookumu ia ka Hale Kuamoo e ka Ahaolelo o ka Mokuaina o Hawaii i ka makahiki 1989. O ka Hale Kuamoo ke keena Mokuaina olelo Hawaii mua loa a puni o Hawaii. Ina makemake oe e kakoo i na pahuhopu a me na hana o ka Hale Kuamoo ma ka lulu mai i ke kala haawi manawalea, e hoouna mai i ka University of Hawaii Foundation-Hale Kuamoo ma ka helu wahi i hoike ia ma lalo iho nei....

Description Details
I ke au kahiko e noho ana he makua kane me kana keiki o Kinoulu ka inoa. Ua noho laua ma Kekaha i ka mokupuni o Hawai i a he lawai a ka laua hana. He holo laua i ka moana i na la a pau ma luna o ka wa a e kukaula ai. O ke kukaula kekahi ano lawai a ana me ke aho a me ka makau. I ka hiki ana o Kinoulu me kona makua kane i ke ko a i a, o ia ho i kahi e noho ai ka i a, he kukaula ka laua hana. Ki i mau ia na pohaku nunui kupono e Kinoulu a waiho ia i luna o ka wa a. Ua ho omakaukau mua ia e ka makua kane o Kinoulu na aho lawai a me ka makau. He mali ia ka makau i ka maunu, o ia ho i he apana i a paha. Maika i ka i a opelu no ka hana maunu. Owili ia a e ke aho lawai a me ka makau me ka maunu pu ma luna o kekahi pohaku a hiki i ia ke kipukaholo....

Table of Contents Details
Ka Makau Ho okalakupua. 1 -- Na Hua olelo Hou. 9 -- Keahi aloa. 13 -- Na Hua olelo Hou. 23 -- No Maui A Akalana Me Ka alaehuapi. 27 --. -- Na Hua olelo Hou. 37 --...

Description Details
O ka nani o keia moolelo, e ka makamaka heluhelu, aole ia he mea ahuwale. He mea pahaohao kekahi o ka Kamapuaa mau hana i loko no o ke ku ole o ia mau hana i na loina me na kuluma o kona wa. Peia paha e ike ai kanaka e no ke ao akua mai o Kama, a ua paa ia ia ka mana hookalakupua e lanakila ai o ia ma luna o na hoa paio ikaika he nui wale. O na wahi kinaunau nae o Kamapuaa kekahi mea e hoihoi pu ai ka moolelo ia kakou kanaka. Ma kona hanau ia ana, he kino kaula kona, aole hoi he kino kanaka maoli. No kona hooikaika ana no nae, ua pii ko Kamapuaa kulana a kiekie, a lilo pau loa ia ia ka mokupuni o Oahu. Ma anei kakou e ike ai i ka hiki i ka mea haahaa a nawaliwali ke pii i luna a lilo o ia he mea nui a ikaika. Aia hoi ia kakou ka hopena o ka kakou mau hana, no ka hoi hope a holomua paha, no ka pii a haule paha, no ke eo a lanakila paha. E walea mai oe, e ka makamaka heluhelu, i na haawina i helu ia aela ma luna a me na hana kupaianaha a pahaohao e ae he nui wale ma keia kaao no Kamapuaa....

Excerpt Details
Eia la, ke panee ia aku nei keia moolelo no loko mai o na ulu ohia loloa ma kai mai o Panaewa a i uka la o Waiakea, he kaao no Kamapuaa, he kupua e kaulana nei a puni ka paeaina i kana mau hana kupaianaha me kona ano he akua puaa ku i ke aiwaiwa. No Kamapuaa, he kupua, he puaa, he kanaka; ike ia i loko ona na ano no hoi i paa i loko o kakou pakahi a pau, na hemahema me na ikaika o ke kanaka, he akamai, he kolohe, he apiki, he ikaika ma ke kaua, he aea, he pakela ai (he aiapuaa hoi), he lokomaikai, a he aloha kuhohonu i ka ohana. Ua nui na mana moolelo pili ia Kamapuaa. Kohu mea la, he moolelo ko kela me keia wahi pili ia Kamapuaa a me kana mau hana ma ia wahi. Ua kaulana loa hoi ka moolelo no ko Kamapuaa aihue ana i na moa a Olopana, pela pu no hoi ka pili kapekepeke o laua o Pele. Ua pai mua loa ia keia moolelo me ke pooinoa o He Moolelo No Kamapuaa, ma loko o ka nupepa olelo Hawaii o Ka Hae Hawaii. He nupepa ia i pai ia he hookahi manawa o ka pule ma na makahiki 1856-1861. Ua hoopuka pukaina ia keia moolelo ma na pule moekahi mai ka la 26 o Iune, 1861, a pau ma ka la 25 o Kepakemapa o ia makahiki no, a he 14 ka nui o na mokuna i ...

Description Details
The Hale Kuamoo–Hawaiian Language Center supports and encourages expansion of Hawaiian language as the medium of education, business, government, and other contexts of social life in Hawaii. The Center provides professional and material resources necessary to address this goal including educational support in the development of curriculum materials for Hawaiian medium education, teacher training, Na Maka O Kana Hawaiian language newspaper, and the Mamaka Kaiao dictionary of contemporary Hawaiian terms....

Excerpt Details
He wahi manao hoolauna keia no ka poe e heluhelu mai ana i keia mookaao i hooili ia mai ia kakou e na kupuna o Hawaii nei. Ua hanau ia mai ka mea nona keia moolelo, o ia hoi o Kaehuikimanoopuuloa, ma ke ano he mano, a ua kapa ia kona inoa ma muli o ka lauoho ehu o ke akua mano kaulana o Puuloa, o Kaahupahau. A ia oukou e heluehlu ana i keia mookaao no Kaehuiki a me kona mau hoaalii mano, e kupu mai ana paha he mau ninau no ua poe mano nei. No ka mea, ua kapa ia kona inoa ma muli o ka lauoho o kona kupunawahine o Kaahupahau, aka, he lauoho no anei ko ka mano A i ole ia, he mano ehu no ua akua wahine la He mookaao kahiko loa keia mai ka wa poliuliu mai o Hawaii nei, a ua lilo no paha keia moolelo nei i mookaao ma muli o ka aui ana o ke auo ka manawa. A no laila, he mau alii kino kanaka anei keia mau mano i ka wa e ola ana lakou A oiai hoi no na ohana mano lakou, i ka hoomanao ana o ko kakou poe kupuna ia lakou, ua hoomanao ia anei keia poe alii ma ke ano he mau mano maoli Aole kakou e hoole ana i ka manao he poe mano maoli no keia mau alii i loko o nei moolelo, a aole hoi e hoole ana i ka manao he poe alii kino kanaka i hoomanao ia...

Description Details
The Hale Kuamoo–Hawaiian Language Center supports and encourages expansion of Hawaiian language as the medium of education, business, government, and other contexts of social life in Hawaii. The Center provides professional and material resources necessary to address this goal including educational support in the development of curriculum materials for Hawaiian medium education, teacher training, Na Maka O Kana Hawaiian language newspaper, and the Mamaka Kaiao dictionary of contemporary Hawaiian terms....

Excerpt Details
He Alii nui o Lonoikamakahiki no ka mokupuni o Hawaii ma hope iho o ko Keawenuiaumi make ana; he kanaonokumamaha hanauna maia Wakea mai. O Keawenuiaumi kona makua kane, a o Kaihalawai kona makuahine; ma Napoopoo kona wahi i hanau ai, a ma laila no o ia i hanai ia ai a nui, e kona mau kahu, e Hauna laua me Loli, a me ka laua wahine o Kohenemonemo. I ko Lonoikamakahiki wa opiopio, oiai ua hoomaka ae kona noonoo ana, i ia manawa nana aela o Lonoikamakahiki, e kau ana na mea lealea a kona makua kane he nui ma loko o ka hale alii. Ike aela o ia e kau ana na ihe pahee. Nana loihi aela o ia, a liuliu, a laila, ninau akula o ia i kona mau kahu: “He aha keia mau mea loloa e kau nei i luna o ka hale”...

Table of Contents Details
Kona Ao ia ana i ka Wa Opiopio. 1 -- Ko Lonoikamakahiki Imi ana i na Hana Oi o ka Waiwai. 6 -- Ka Ili Mua ana o ka Aina ia Lonoikamakahiki. 10 -- Ka Holo ana o Lonoikamakahiki i Oahu; Ko Ohaikawiliula Hiki ana mai; Ko Lonoikamakahiki Hoopaa ana me Kakuhihewa. 13 -- Ka Pili Ana O Kakuhihewa Me Lonoikamakahiki. 7 -- Ka Hoopapa Alua ana, Akolu, Aha, a me ka Lima, a me ka Hiki ana mai o Kaikilani. 6 -- Ka Hoopapa hou ana o Kakuhihewa me Lonoikamakahiki no Hauna. 41 -- Ka Hoike ana a Lonoikamakahiki i ka Iwi o na Alii i Make ia Keawenuiaumi. 45 -- Na Hoouka Kaua a Lonoikamakahiki. 52 -- Ka Hee ana o Kanaloakuakawaiea me na Kipi; Ka Lanakila ana o Lonoikamakahiki. 55 -- Ka Holo ana o Lonoikamakahiki i Maui e Ike me Kamalalawalu. 58 -- Ka Hoi ana o Kauhipaewa a me Kihapaewa i Hawaii; Ka Holo ana o Kamalalawalu i Hawaii. 63 -- Ka Hoouka Kaua ana ma Waimea; Ka Lanakila ana o Lonoikamakahiki; Auhee o Kamalalawalu me Kona Make ana. . 68 -- Ka Hooponopono Hou ana o Lonoikamakahiki i ke Aupuni; Kona Holo ana i Kauai; Haalele ia o Lonoikamakahiki e ka Lehulehu. 74 -- Hoonoho ia o Kapaihiahilina i Kuhina Nui; Ka Imihala ia ana; Kana Mele Aloha. 77...

Description Details
The Hale Kuamoo–Hawaiian Language Center supports and encourages expansion of Hawaiian language as the medium of education, business, government, and other contexts of social life in Hawaii. The Center provides professional and material resources necessary to address this goal including educational support in the development of curriculum materials for Hawaiian medium education, teacher training, Na Maka O Kana Hawaiian language newspaper, and the Mamaka Kaiao dictionary of contemporary Hawaiian terms....

Excerpt Details
Ua pai ia He Moolelo Kaao no Iwa i ka nupepa Ka Hoku o Hawaii i ka makahiki 1908. A ua pai hou ia me ka hahai ana i ke kulekele no ka hoano hou, ka hooponopono a me ka loihape ana e ka Hale Kuamoo. O kekahi laana ka waiho ana i na huaolelo i hoomaaka ia ma ke ano he hoike manao o ka mea kakau. Ua hookomo ia hoi ka manao o ka hoano hou ma na kuhia o lalo. Eia hou, na ka mea hoano hou no i haku i na olelo ma na kahaapo kihikihi [ ] ma muli o ka pelu ia o ke kope kumu. Ua hoano hou ia keia moolelo no ka hoike ana i kekahi manao no ka aihue. He moolelo kaao keia no kekahi aihue kaulana i kapa ia kona inoa o Iwa. O ka aihue kana hana, a o ia no ka oi o na aihue a pau a puni o Hawaii pae aina. Ua olelo ia, ua aihue o Iwa, ia ia hoi ma ka opu o kona makuahine. Ua hoolono ia akula kona kaulana, a ua kaao maila. He mookaao wale no paha keia He mea i haku wale ia paha He kanaka maoli no paha o Iwa Aole maopopo lea ia kakou, aka, o kekahi waiwai o ka moolelo, he hoike i ka manao, na kuuna, ka moomeheu a me ke kuanaike ao o na kupuna. I keia wa, ke noonoo kakou i keia hana o ka aihue, noonoo ia he mea maikai ole, he ae kanawai, he hewa. A ao...